مارس 28, 2024

چند دهه است که جشن پایان سال به جای آتش افروزی با آتش زدن و انفجارهای مهیب همراه است و سرخی آتش چهارشنبه سوری که نماد نیروی مهر، نور و دوستی است در تیرگی دود رنگ می بازد.

چهارشنبه سوری فرصتی برای شادمانی یا آسیبی جبران ناپذیر

گلستان – پریسا مسعودی: هرچه به چهارشنبه پایان سال نزدیک تر می شویم بر تعداد مصدومان اضافه می شود و با نگاهی به دردهای ماندگار آتش سوزی و آتش بازی، گویا مفهوم عبارت “زردی من از تو، سرخی تو از من” که به هنگام پریدن از روی آتش زمزمه می شود و به این معنا است که بیماری ها و ناخوشی ها را دور می کنیم و سلامتی و تندرستی را فرا می خوانیم، دچار تغییر می شود. آئین چهارشنبه‌سوری در استان گلستان که به دلیل وجود قومیت های مختلف در این استان، به رنگین کمان اقوام معروف است با رسوم مختلفی از جمله کوزه‌شکنی، قاشق‌زنی، برپایی دورهمی‌های شبانه، پختن آش گزنه و پریدن از روی آتش همراه است. اما این آئین هم‌مانند هر رسم و رسوم دیگری در گذر زمان دچار تحولاتی شده و چهره جدیدی به خود گرفته است. شیوه شادمانی که گهگاه با مخاطرات جبران ناپذیری همراه است. خبرنگار فارس برای بررسی دلایل این موضوع و راهکار پیشگیری از آن با کارشناسان امر گفت و گو کرده است.  بستر مناسبی برای برگزاری آئین چهارشنبه سوری نوجوانان فراهم کنیم بهمن باینگانی جامعه شناس در این خصوص می گوید: هر آئینی که از گذشته به ما رسیده باشد در طول زمان دچار تغییر می شود. چهارشنبه سوری نیز یکی از سنت هایی است که میراث یک جامعه کشاورزی است و در طول زمان در طی صنعتی شدن، شهری شدن، رسانه ای شدن و تغییر سبک زندگی مردم، دستخوش تغییر و تحول شده است. بسیاری از مردم می پرسند چرا با وجود این که چهارشنبه سوری جز آئین های زنده و پابرجا است ولی در محتوا و شکل برگزاری آن  تغییر بنیادین به وجود آمده است؟ در پاسخ به این‌ پرسش می توان گفت که نمی توان آئینی را از یک دوره تاریخی برداشت و در دوره دیگری عیناً آن را اجرا کرد. به نوعی کار سختی است عناصر فرهنگ باستانی را به دنیای مدرن امروزی انتقال داد. مخصوصا در جامعه ای که جوانی پدیده جدیدی است. هر رسم و رسومی با صنعتی شدن ، شهری شدن، اقتصاد، اعتقادات و… پیوند خورده است و طبیعی است اگر درطول زمان تغییر کند. گهگاه نگاه و روش های سختگیرانه ما بیشتر باعث لجاجت نوجوانان در ماجراجویی و کارهای خطرناک می شود. اگر ما بستر مناسبی برای برگزاری آئین چهارشنبه سوری و تخلیه انرژی نوجوانان و جوانان داشته باشیم می توانیم ضمن فراهم کردن فضایی برای شادمانی، آن ها را از حوادث احتمالی مصون نگه داریم. فرزندان جدا از خانواده ها جشن می گیرند سید محمد میر موسوی پژوهشگر فرهنگ عامه معتقد است با مدرن شدن جامعه، فرزندان جدا از خانواده ها و به شکلی دیگر مراسم چهارشنبه سوری را اجرا می کنند.  میر موسوی می گوید: قدیم ها در گرگان، غروب سه شنبه آخر سال، همه اهل خانواده، چه بزرگ و چه کوچک دور آتش جمع می شدند و از روی آن می پریدند و برای خوشبختی و شادی در سال جدید دعا می کردند اما امروزه اتفاقات ناگوار باعث خانه نشین شدن مردم در این شب فرخنده شده و تا جایی که می بینیم نوجوانان با دوستان و همسالان خود در پی ماجراجویی و خطر کردن هستند و متاسفانه تعامل اجتماعی جای خود را به جراحت، سوختگی و تجاوز به حقوق شهروندان داده است. بهتر است آئین چهارشنبه سوری در جمع خانواده و با افروختن آتشی بی‌خطر برگزار شود تا آتش بازی‌های پرخطر که سبب آسیب به فرد و اطرافیانش می شود. توصیه هایی برای چهارشنبه سوری ایمن  فرمانده انتظامی گلستان در گفتگوی ویژه خبری در ارتباط با چهارشنبه آخرسال عنوان کرد: متاسفانه هرساله با مسائل بسیار تلخی مثل قطع عضو، آتش سوزی، سوختگی های شدید، مزاحمت های فراوان و غیره رو به رو هستیم که توسط برخی از افراد، این سنت به سنتی خشن تبدیل شده است. نگاه نیروی انتظامی به سنت چهارشنبه سوری، نگاهی اجتماعی است اما درصورت دیده شدن رفتار خارج از عرف و هنجار شکنانه از سوی برخی افراد، طبق هرسال با برخورد سخت پلیس مواجه خواهند شد. دادگر با اشاره به وقایع چهارشنبه سوری سال گذشته گفت: در چهارشنبه سوری سال گذشته عده ای نوجوان لاستیک یک خودروی سنگین را در خیابان پرتاب کردند که متاسفانه با یک کودک برخورد کرد و منجربه جراحت شدید دختر چهار ساله گرگانی شد. به گزارش خبرنگار فارس، تاکنون حدود ۵ هزار مواد محترقه غیرمجاز در گرگان کشف شده است و در روزهای گذشته با تلاش ماموران پلیس امنیت اقتصادی استان، پنج انبار بزرگ تهیه، تولید و توزیع مواد محترقه شناسایی و از این انبارها بیش از ۱۷۰ هزار عدد انواع مواد محترقه کشف و ۴۶ نفر در این راستا دستگیر شدند. دستگیرشدگان حوادث مرتبط با چهارشنبه آخرسال تا پایان تعطیلات در بازداشت خواهند بود. در خصوص چهارشنبه سوری ایمن سید مهدی صداقت معاون فنی مرکز بهداشت استان گلستان توصیه های همیشگی را گوشزد می کند و می گوید: چهارشنبه سوری یکی از آئین های قدیمی و اصیل ایرانیان است که هنوز هم جایگاه ویژه ای میان مردم دارد. طبق باورهای قدیمی در آخرین سه شنبه سال آتشی به نیت دفع بلا و برآورده شدن آرزوها افروخته می شود اما چه کنیم که خود این آتش افروزی به بلایی تبدیل نشود؟ درست است که ترقه بازی و فشفشه ظاهری بی خطر دارند ولی اگر به نقاط خاصی از بدن مخصوصا  صورت و چشم برخورد کنند، باعث آسیب دیدگی های شدید و جبران ناپذیر می شوند. در صورت بروز سوختگی از دویدن خودداری کنید. بلافاصله بر روی زمین بغلطید. هرگز از کپسول آتش‌نشانی برای خاموش کردن مصدوم، استفاده نکنید و حتما از پتو برای شخصی که لباسش آتش گرفته استفاده کنید. همچنین در صورت بروز هرگونه حریق یا حادثه ای، ضمن خونسری، با سامانه ۱۲۵ تماس حاصل کنید.

دیدگاهتان را بنویسید